Pszeniec zwyczajny może nie jest tak barwny, ani tak okazały jak jego kuzyn pszeniec leśny, ale i tak zwraca uwagę intensywnie żółtymi kwiatami i to dość długo, gdyż kwitnie od maja aż do września.

Jest to roślina jednoroczna, wyrasta od 10 do 50 cm, preferuje obrzeża lasów oraz widne dąbrowy. Na nagiej lub lekko omszonej, zazwyczaj rozgałęzionej łodydze, wyrastają naprzeciwlegle liście o kształcie równowąskim i jajowatolancetowatym.

Pszeniec zwyczajny jest rośliną jednoroczną, i co warto zaznaczyć, półpasożytem. Wodę, sole mineralne i związki organiczne pobiera od innych roślin dzięki specjalnym ssawkom.

Sok wytwarzany przez roślinę, skutecznie przyciąga mrówki, a te nie dość, że chronią ją przed roślinożercami, to jeszcze pomagają w rozsiewaniu, przynosząc nasiona. 

Cała roślina, jak i jej nasiona mają właściwości trujące.