Aby spotkać kaczkę krzyżówkę nie trzeba rzecz jasna jechać do Puszczy Białowieskiej, choć najpospolitsza z naszych kaczek, również i tu znalazła przyjazne dla siebie środowisko do życia.
Każdy chyba odróżni kaczora i kaczkę, dymorfizm płciowy jest szczególnie widoczny w ich szacie godowej. Ona cała w brązach i beżach, pióra układają się w charakterystyczny wzór, trochę przypominający łuski, albo budowę szyszki. Przez oczy przebiega ciemniejsza linia. Na tym stonowanym tle radości nadaje pomarańczowy dziób i jeszcze bardziej jaskrawe nogi.
Kaczor to mistrz barw! Ciemna zieleń głowy wspaniale kontrastuje z pomarańczowym dziobem. Na szyi cienka, biała obroża, a za nią już brązy na piersi i na grzbiecie. Brzuch jest biały, zaś nogi ciemnopomarańczowe. U obydwu płci na skrzydłach zauważymy niebieski kolor.
Samiec jest większy i cięższy od samicy, długość ciała waha się więc od 50 do 65 cm, a rozpiętość skrzydeł może przekroczyć 100 cm.
Krzyżówki odżywiają się przede wszystkim roślinami wodnymi, uzupełniając dietę o skorupiaki, czy larwy owadów. Nurkować jednak nie potrafią, a zanurzają jedynie przednią część ciała.
Kaczki, dzięki specjalnie dostosowanemu układowi krwionośnemu, doskonale radzą sobie nawet przy niskich temperaturach. Gorąco jest im tym bardziej, że właśnie zimą rozpoczynają okres godowy. Samce walczą ze sobą o względy partnerek, choć do wiernych zdecydowanie nie należą. Po zapłodnieniu ruszają na kolejne miłosne podboje.
Gniazdo krzyżówek równie dobrze może być ukryte w przybrzeżnej roślinności, jak i wysoko, w dziuplach drzew. Tam samica wysiaduje do kilkunastu jaj i samodzielnie opiekuje się potomstwem. Młode potrafią już pływać, wodzone są przez mamę w puszczańskich zbiornikach wodnych, Zdolność latania uzyskują po dwóch miesiącach.