Mazurek należy do rodziny wróblowatych, nic dziwnego, że z wróblem domowym jest nieustannie mylony. Od swojego kuzyna jest jednak nieco mniejszy i smuklejszy, długość ptaka nie przekracza 14 cm, a rozpiętość skrzydeł 20 cm. Podobnie jak u wróbla, upierzenie mazurka jest brązowo-czarno-szare, spód jasny i czapeczka jasnobrązowa. Różni się jednak od popularnego bywalca miast charakterystyczną, czarną plamką na środku białego polika. Gdy przyjrzymy się uważniej dostrzeżemy też kolejną różnicę między gatunkami - czarny śliniaczek na szyi mazurka nie wchodzi tak głęboko na piersi jak u wróbla.

Rozróżnienie płci u mazurków jest bardzo trudne, samiec i samiczka są niemal identyczne. Najlepiej przyjrzeć się kolorom dzioba - samiec ma dziób czarny, a samica, u nasady dzioba nosi żółty kolor.

Mówi się o mazurku, że to wróbel polny i faktycznie, do miast tak chętnie raczej nie zagląda. W Puszczy Białowieskiej znajdziemy go na obrzeżach lasu, wśród łąk, pól i ogrodów. Zasiedla dziuple i zakamarki pobliskich zabudowań, a pokarmu znajdzie tu pod dostatkiem - dżdżownice,  drobne owady, nasiona zbóż, traw i owoce.

Samica mazurka wyprowadza dwa lęgi w ciągu roku, składając 4-7 jaj, które wysiaduje na przemian z samcem. Młode opuszczają gniazdo już po 16 dniach od wyklucia.