Kulczanka kosaćcówka jest chrząszczem zaliczanym do rodziny ryjkowców. Smukłe ciało owada mierzy 11 - 18 mm, a pokrywy są ostro zakończone. Cały pokryty jest jaskrawym, żółtym opyleniem. Płeć chrząszcza można rozpoznać po kolorze ryjka - samiczki mają mniej opylony ryjek przez co wydaje się on bardziej czarny.

Larwy przepoczwarzają się wewnątrz łodyg, w otworach wydrążonych przez samicę. Dorosłe owady opuszczają rośliny pod koniec lata - w Puszczy Białowieskiej obserwujemy je w sierpniu i wrześniu. Pojawiają się na skraju lasu, preferując podmokłe łąki. Ich pokarmem są rośliny selerowate. Pomimo dużych rozmiarów, kulczankę nie tak łatwo wypatrzeć, jest wyjątkowo płochliwa, a w sytuacji zagrożenia natychmiast puszcza się liści i ukrywa w gęstym podłożu.