Kwitnąca roślina rzuca się w oczy z daleka. Po kwiatach od razu rozpoznacie, że należy do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae).
Wznosząca się łodyga jest prosta, czterokanciasta i ma dwa rzędy włosków po przeciwnych stronach. Wokół niej płożą się ulistnione rozłogi. U odziomka pojawia się piękna rozeta karbowanych liści o kształcie odwrotniejajowatym, osadzonych na długich ogonkach. Im wyżej na łodydze, tym liście są mniejsze i siedzące, co sprawia, że cała roślina przypomina wydłużoną piramidę. Górne liście czule obejmują łodygę. Kwiaty, pojawiające się od kwietnia do czerwca, ustawione są w nibyokółki, których jest wiele na jednej łodydze. Pomiędzy nimi wyrastają przysadki kwiatowe podobne do liści. Pojedyncze kwiaty są dwuwargowe i intensywnie niebieskofioletowe. Górna warga jest bardzo krótka, stąd wrażenie jej braku. Nasiona rozsiewają mrówki.
Dąbrówkę można spotkać w prześwietlonych lasach, na przydrożach i w zaroślach, na glebach żyznych i gliniastych, niezbyt wilgotnych. Jest charakterystyczna dla lasów dębowo-grabowych.