Wiosną zwykle prześwituje wśród traw żywą zielenią i intensywną barwą kwiatów. Dorasta do kilkudziesięciu centymetrów, a jego czterokanciaste łodygi wznoszą się lub płożą po ziemi i są pokryte nielicznymi włoskami. Wokół pędu głównego pojawiają się ulistnione rozłogi, które w międzywęźlach wypuszczają małe korzonki, by powoli stać się niezależną rośliną. Listki są niewielkie, o kształcie lekko sercowatym lub nerkowatym, brzegiem grubo karbowane. Zazwyczaj są ciemnozielone, ale często przebija barwa fioletowoczerwona. W ich kątach wyrastają kwiaty umieszczone na krótkich szypułkach, ustawione w nibyokółkach. Mają piękny, niebieskofioletowy kolor i dwuwargową koronę (rodzina Lamiaceae). Zapylane są przez owady, głównie motyle, trzmiele i pszczoły, kwitnienie trwa jednak krótko - od kwietnia do czerwca.

Bluszczyk rośnie w grądach, buczynach i łęgach, ale często pojawia się także na wilgotnych łąkach i przydrożach. Lubi gleby zasobne w azot. Jest to roślina lecznicza, znana od starożytności.