Niska i wieloletnia roślina, sięgająca do 15 cm wysokości. Delikatne rozłogi pełzają wśród podłoża, a z nich wyrastają drobne łodyżki. Liście o długich ogonkach podzielone są jakby na trzy listki, wszystkie wyrastają przy odziomku. Są odwrotnie sercowate i bardzo przypominają liście koniczyny. Od kwietnia do maja, przy zielonych listkach pojawiają się łodyżki z pąkami kwiatowymi, na każdym ogonku po jednym. Mają barwę białą i opatrzone są różowo-fioletowymi żyłkami. U nasady kwiatowych płatków jest żółta plamka. Kwiaty wolne są zapylane przez owady, ale szczawik wytwarza jeszcze jeden rodzaj kwiatów. Pojawiają się latem, zamknięte i niepozorne. Następuje w nich samozapylenie i są nazywane klejstogamicznymi. Pod wieczór, liście i kwiaty składają się i zwieszają, podobnie dzieje

się w słoneczne dni. W ten sposób roślina reguluje stosunki wodne. 

Szczawik pojawia się w cienistych i wilgotnych miejscach, na przykład w lasach liściastych,

mieszanych, czy borach iglastych. Lubi żyzną ziemię i trochę zakwaszoną. Jest rośliną jadalną, o nieco kwaskowatym smaku.