Jest to największy przedstawiciel naszych pstrych dzięciołów. Długość jego ciała mierzy od 24-28 cm, a od dzięcioła dużego różni się nie tylko wielkością, ale i ubarwieniem. Ma jasny, bladoróżowy, delikatnie kreskowany spód i czarny grzbiet z charakterystyczną białą plamą. Białe pręgi zdobią także jego skrzydła. U dzięciołów białogrzbietych występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec ma na głowie wyrazistą, czerwoną czapeczkę, a wierzch głowy samicy jest czarny.

To bardzo rzadko występujący gatunek dzięcioła. W Puszczy Białowieskiej mamy jednak stosunkowo duże szanse aby go spotkać, bo właśnie tutaj ma pod dostatkiem ulubionych siedlisk. Żyje w starych lasach liściastych, z dużym udziałem martwego drewna. Chętnie pojawia się na terenach podmokłych, wśród olsów, grądów i brzezin. Żywi się głównie owadami. Larwy chrząszczy poszukuje w martwym drewnie, wydłubując przy tym pokaźne kratery. Korzysta także z nasion drzew oraz leśnych owoców.

Do lęgów przystępuje wyjątkowo wcześnie, bo już w marcu. Samica składa 3-5 jaj, a młode opuszczają gniazdo po około miesiącu od wyklucia.