Przetacznik to bardzo romantyczna roślina. Jego pędy wyrastają wśród traw, a kwiaty wyraziście błękitnieją na tle zieleni. Długi czas należał do przedziwnej w nazwie rodziny trędownikowatych (Scrophulariaceae), ale współczesna nauka zalicza go do babkowatych (Plantaginaceae). Jego łodyga może wznosić się na wysokość nawet do pół metra, chociaż zazwyczaj jest nieco niższa. Czasem kładzie się na swoich roślinnych sąsiadach i przybiera formę rozesłaną.
Na łodydze można zaobserwować dwa rzędy włosków. Listki są delikatne, jajowate lub trójkątne, brzegiem karbowane. Od spodu w dotyku omszone, pokryte licznymi włoskami, a na wierzchu raczej nagie. Wyrastają one krótkich ogonkach, ustawione naprzeciwlegle siebie. Kwiatki zebrane są w luźne grona i wychylają się z kątów liści. Mają piękny, lazurowy kolor i widoczne ciemne żyłki na płatkach. Są delikatne i łatwo opadają.
Zdarzają się także przetaczniki z białymi lub różowymi płatkami, lecz rzadko. Nasiona rozsiewane są z udziałem wody, która wypłukuje je z rośliny macierzystej i unosi dalej. Przetacznik rośnie na skrajach lasów, przy drogach, w zaroślach, a także w lasach liściastych i mieszanych, w miejscach gdzie panuje obfitość światła słonecznego. Lubi też dużą zawartość azotu w podłożu. Jest rośliną dość często spotykaną.