Gdy podczas wędrówek po Puszczy Białowieskiej uda wam się napotkać jelenia, możecie spróbować określić jego wiek. Nie jest to sztuka łatwa, gdyż wymaga doświadczenia i dobrego oka. Zwracając jednak uwagę na pewne cechy byka, na pewno dacie radę dociec w przybliżeniu, jak długo już biega po białowieskich lasach.

Najważniejszą cechą jelenia przy określaniu wieku jest jego sylwetka. Najłatwiej jest oszacować wiek, gdy byk jest ustawiony bokiem, wówczas uwidaczniają się jego najważniejsze cechy.
Sylwetka młodego byka jest smukła, a głowa ustawiona wysoko. Szyja wydaje się być długa przez brak wyraźnej brody i grzywy. To sierść, która wraz z wiekiem rozrasta się na spodniej stronie szyi. Poroże również sprawia wrażenie delikatnego. Takie byki, począwszy od szpicaka, a nawet do ósmaka, to byki pomiędzy drugim, a trzecim rokiem życia. Dla przypomnienia, ósmak oznacza ilość odnóg na jednej tyce, jeśli są to cztery odnogi, to mamy do czynienia właśnie z ósmakiem. 

Nieco masywniejsze byki kształtują się pomiędzy siódmym, a ósmym rokiem życia. Wtedy zaczyna być widoczna grzywa, choć głowa noszona jest nadal wysoko, a poroże nabiera na masie i odnogach. 

Starsze byki, od mniej więcej dziewięciu, do dwunastu lat, posiadają już wyraźnie zarysowaną brodę i grzywę, poroże jest masywne, często z długimi odnogami i silnie rozbudowaną koroną (to te odnogi na samym wierzchołku poroża). Są to byki w sile wieku. 

Byki starsze charakteryzują się już bardzo wyraźną grzywą, która wraz z podbrzuszem wydaje się tworzyć linię nieznacznie załamującą się ku górze, za przednimi badylami, w kierunku głowy. Głowa również noszona jest nisko, a poroże może wykazywać cechy uwstecznienia, czyli staje się mniej masywne, ale nadal bardzo okazałe.
Swoje obserwacje i wstępną ocenę wieku jeleni możecie zweryfikować również po zostawionych tropach. Najważniejsze cechy, to tak zwany przestęp, niedostęp, boczenie, a także kształt odcisku na ziemi.
Stare byki wykazują tak zwany niedostęp, czyli odcisk tylnej racicy nie przekracza odcisku przedniej. Warto też zwrócić uwagę, czy następuje boczenie, to znaczy pozostawianie odcisków nie w jednej linii. Kończyny, czyli mówiąc gwarowo badyle, potrafią bowiem u starszych zwierząt układać się w tak zwany X, patrząc na sylwetkę byka od przodu.
Mode byki charakteryzują się przestępem, czyli odcisk racicy tylnej wyraźnie przekracza odcisk racicy przedniej. Byki w średnim wieku charakteryzują się mniej więcej pokrywaniem odcisków racic przednich i tylnych badyli. Prawda, że to całkiem proste?
A gdybyście zapytali mnie o byka ze zdjęcia? No cóż, ja bym ocenił jego wiek na pomiędzy pięć, a sześć lat.

Autor: Artur Hampel