Wreszcie w Puszczy zapachniało grzybami. Szukając wśród mchu brązowych kapeluszy podgrzybków, nie zdajemy sobie sprawy, jak wielkie znaczenie grzyby odgrywają w przyrodzie i w codziennym życiu człowieka. Poznajmy kilka faktów z niezwykłego świata grzybów.

Grzyby to organizmy, które dopiero w ostatnich latach doczekały się w nauce swojego królestwa. Tworzą niezwykłą i różnorodną grupę żywych istot o niebywałych zdolnościach adaptacyjnych. Ciało grzyba jest na ogół niedostrzegalne, ukrywa się pod powierzchnią gleby, przenika drewno, lub inną materię organiczną, a czasem tworzy tak niewielkie struktury, że dopiero pod mikroskopem możemy dostrzec ich mikroświat. 

Większość z nas kojarzy grzyb z jego owocnikiem, który można porównać z jabłkiem na drzewie. Spełnia on w zasadzie te same funkcje. W owocnikach grzybów znajdują się bardzo małe zarodniki i to one stanowią o jego dalszym rozwoju generatywnym. W większości nie dostrzegamy jak ogromne jest znaczenie tych organizmów w codziennym życiu każdego z nas. Dzięki drożdżom jemy przecież chleb, a procesy fermentacji zachodzące przy udziale grzybów, to źródło alkoholu. Pierwsze antybiotyki zostały wyodrębnione właśnie z grzyba. Nasza cywilizacja bez grzybów rozwinęłaby się zupełnie w innym kierunku, tradycja spożywania posiłków, obrzędy religijne i uroczystości miałyby zupełnie inny przebieg. Tak samo jak w życiu człowieka, również w przyrodzie, grzyby odgrywają rolę nie do przecenienia. Wystarczy wyobrazić sobie las, w którym powalone drzewa nie rozkładają się, a ich materia organiczna nie wchodzi do obiegu. Wówczas mielibyśmy ogromne stosy leżącego drewna.

Warto wspomnieć, że największy organizm na świecie, to nie wieloryb, czy mamutowiec olbrzymi, ale właśnie grzyb zbadany i pomierzony w USA, we wschodnim Oregonie. Grzybnia pojedynczego osobnika opieńki ciemnej, która rozrastała się pod powierzchnią ziemi, zajmowała obszar około 9 kilometrów kwadratowych i miała masę około 600 ton. 

Zarodniki grzybów otaczają nas o każdej porze roku, a krążąc w atmosferze przemierzają setki kilometrów w poszukiwaniu odpowiedniego podłoża do rozwoju. Nawet w stratosferze także odnotowano ich występowanie. Ostatnie lata przynoszą szereg informacji na temat zastosowania i właściwości grzybów przy leczeniu chorób nowotworowych. 

Najbardziej trujący dla człowieka grzyb występujący w Polsce to muchomor sromotnikowy. Jego owocniki rokrocznie przyczyniają się do śmierci kilku osób. Obecnie nasza wiedza na temat świata grzybów jest fragmentaryczna, pozostaje jeszcze wiele tajemnic do odkrycia i gatunków do opisania a każdego roku opisywane są kolejne. 

Pobieranie pokarmu

Aby zrozumieć świat grzybów należy przede wszystkim poznać sposoby pobierania przez nie pokarmu. Cechą wspólną wszystkich jest trawienie poza organizmem. Dzielą się natomiast pod względem relacji jakie tworzą z pokarmem. 

Najbardziej znaną formą jest mikoryza, czyli związek symbiotyczny grzyba z rośliną, gdzie obie strony osiągają korzyść. Takie relacje tworzą grzyby najlepiej nam znane: borowiki, muchomory, kurki, czy podgrzybki. 

Pasożytnictwo, to kolejny sposób, w którym grzyb niejednokrotnie powoduje śmierć swojego żywiciela. Doskonałym przykładem jest tu opieńka. Występują również grzyby pasożytujące na  innych grzybach - jak podgrzybek pasożytniczy na tęgoskórze pospolitym. 

Grzyby saprotroficzne odpowiadają za rozkład materii organicznej i dalsze jej wprowadzenie do obiegu. Przykładem może być tu pniarek obrzeżony, hubiak pospolity, czy lakownica spłaszczona. 

Ciekawą grupą są grzyby koprofilne (czernidłaki, pieczarki, kołpaczki), zasiedlające odchody zwierząt. 

Występują również grzyby drapieżne, aktywnie zabijające swoje ofiary, jak choćby boczniak ostrygowaty. 

Jak widać spektrum żywieniowe tych organizmów jest szerokie. Grzyby dzieli się również ze względu na rozmiar wytwarzanych owocników. Makroskopowe, to te widoczne gołym okiem, zaś mikroskopowe zobaczymy dopiero pod specjalistycznym sprzętem. Jest to jednak podział sztuczny, nie do końca sprawdzający się w praktyce.

Autor: Wuev