Dlaczego motyle mają kolorowe skrzydła ?

Skrzydła motyli zbudowane są z rzędu żyłek, na których rozpięta jest dwuwarstwowa błona. Do nich przyczepione są łuski. Zbudowana z chityny łuska zwężona jest u nasady - dzięki temu przyczepia się do błony skrzydła. Zdarzają się jednak motyle, które nie posiadają łusek. Ich skrzydła są wówczas przezroczyste.

Kolor łusek uzależniony jest od zwartych w nich pigmentów. Każda łuska posiada jeden pigment, natomiast skrzydło może składać się z kilku pigmentów. Pigmenty mogą być wytwarzane przez motyle. Są to melaniny i pterydyny. Te pierwsze warunkują powstanie takich barw jak czarna, brunatna, czerwonobrunatna oraz brązowa. Pterydyny odpowiadają zaś za kolory: biały, czerwony, żółty. Powstają one podczas procesów zachodzących w motylu w fazie poczwarki – wtedy też tworzą się łuski. Barwnikami odpowiadającymi za kolor łusek mogą być także papiliochromy, decydujące o kolorze żółtym i pomarańczowym oraz biliny nadające kolor niebieski. Barwniki mogą być również pobierane z roślin podczas żerowania gąsienic. Są to flawonidy i karoteny. Odpowiadają one odpowiednio za kolor żółty, żółto-brązowy i czerwony.

Na kolor skrzydeł ma wpływ również budowa łusek. To tzw. barwy strukturalne. Barwę dostrzegamy na skutek odbitych fal światła widzialnego. Kolory metaliczne wywołane są przez tzw. zjawisko dyfrakcji, polegające na przechodzeniu światła przez strukturę łuski. Dlatego tez metaliczna barwa uzależniona jest od kąta ich oglądania. Dostrzegamy tu barwy fioletowe, zielone oraz niebieskie. Białe łuski nie zawierają pigmentów.

Ciekawym przykładem jest rusałka kratnik, która inny kolor ma na wiosnę, a inny latem. Ubarwienie osobników dorosłych jest uzależnione od długości dnia w okresie larwalnym. Dłuższy dzień warunkuje powstanie form generacji letniej, czarnobrunatnej z żółto-białawą przepaską. Krótszy dzień po obowiązkowym zimowaniu poczwarek warunkuje z kolei powstanie form wiosennych o barwie ceglasto-pomarańczowej z czarnym rysunkiem.