Rozpoznawanie gatunków ważek należy do zagadnień niezwykle trudnych. Spowodowane jest to z jednej strony drobnymi różnicami dzielącymi poszczególne gatunki, a z drugiej zmiennością barw w trakcie starzenia się tych owadów. Poniekąd wspomniałem już o tym wcześniej i postanowiłem wskazać wam na cechy, które ułatwią rozpoznanie gatunków w terenie. Opisywałem spotkanie z ważką rudą, nadmieniając przy okazji o ważce płaskobrzuchej. Pora zapoznać się z nią bliżej.
Ważki na początku swojego dorosłego życia potrafią posiadać całkowicie odmienne ubarwienie od tego, jaki mają pod jego koniec. W trakcie lotu, tylko niektóre gatunki są możliwe do rozpoznania. Nie lada wyzwaniem jest również rozpoznanie gatunku siedzącej nieruchomo ważki. Niektóre z tych owadów różnią się tak subtelnymi szczegółami, iż trzeba po prostu wiedzieć na jakie cechy zwrócić uwagę. Liczy się niemal wszystko: kolor oczu, tułowia, plamki na skrzydłach, rysunek na odwłoku, barwa i znaki szczególne na odnóżach, a także cały szereg innych cech.
Ważka płaskobrzucha nazywana jest niekiedy również ważką spłaszczoną. To pospolicie występująca ważka na terenie całej Polski. Jej rozpiętość skrzydeł sięga nawet do około ośmiu centymetrów - jest zatem ważką dużą. Chętnie przysiada na suchych łodygach roślin zielnych, suchych gałązkach lub innych nie chwiejących się obiektach. Na czatownię najczęściej wybiera sobie takie właśnie miejsca. Co kilkadziesiąt sekund podrywa się z niej, by zatoczyć niewielkie kręgi (około 1,5-3 m) i zaraz przysiąść z powrotem w tym samym miejscu. Tak przynajmniej wynika z moich obserwacji. Czatownie znajdują się w miejscach dobrze nasłonecznionych, a ważka siadając, stara się mieć słońce "za plecami".
Samice od samców różnią się ubarwieniem, choć różnice te zarysowują się dopiero jakiś czas po przeobrażeniu w dorosłego owada. Jedna cecha jest jednak dla obojga identyczna. Cechą tą są ciemne plamy u nasady skrzydeł, z jasnymi, niemal białymi żyłkami. Podobnie jest u ważki rudej, a jedną z podstawowych cech umożliwiających niemal natychmiastowe odróżnienie obu tych gatunków jest żółte nakrapianie po obu stronach odwłoka. U samicy jest to o wiele bardziej widoczne aniżeli u samca, ale także u niego pozwala na szybką identyfikację. Choć cecha ta umożliwia niemal bezbłędne odróżnienie od ważki rudej, to już nie jest tak oczywista przy zestawieniu z ważką czteroplamą, która ma nieco inne ułożenie żółtego deseniu. Od czteroplamej różni ją przede wszystkim brak występowania właśnie dodatkowych dwóch ciemnych plamek na przedniej parze skrzydeł.
Cykl: "Wędrując po Puszczy". Autor: Artur Hampel