Spośród naszych rodzimych rusałek, kratkowiec jest jednym z ciekawszych motyli pod względem zmienności ubarwienia form. Można by sądzić, że to zupełnie inne gatunki, gdyż forma wiosenna niemal całkowicie różni się od formy letniej.

Rusałka kratkowiec jest motylem osiągającym wielkość do około 35-40 mm. Forma wiosenna prezentuje się w kolorach ceglastych. Ma także czarny, wyraźny i dość regularny rysunek skrzydeł, a także charakterystyczne, jasne pręgowanie na odwłoku. Pojawia się późną wiosną, pod koniec maja. 

Druga generacja tego motyla ubarwiona jest zupełnie inaczej. Pojawia się w lipcu i sierpniu. Jej skrzydła są brunatne, połyskujące, a od spodu niemal fioletowe. Posiada również charakterystyczną wstęgę na skrzydłach w kolorze białym lub lekko kremowym. Wstęga ta widoczna jest zarówno na wierzchu, jak i spodzie skrzydeł. Rzadko, ale można też spotkać skrzyżowanie formy wiosennej z letnią.

Samice kratkowca składają jaja na spodniej stronie liści pokrzywy, które stanowią pokarm młodych gąsienic. Złożone przez samicę zielone jaja ułożone są jedne nad drugimi, tworząc paciorkowatą piramidkę.

Początkowo gąsieniczki żerują gromadnie. Wraz ze wzrostem rozchodzą się, by zjadać liście w odosobnieniu, doprowadzając ostatecznie do stadium poczwarki.

Motyle można dostrzec na terenach lasów liściastych i w ich pobliżu. Lubią też miejsca, w których blisko znajdują się cieki wodne w postaci rzek lub rowów. Zwłaszcza efektowne są motyle formy letniej, które często latają gromadnie na skrajach lasów oraz blisko cieków wodnych.

Chętnie pobierają nektar z kwiatów roślin należących do rodziny selerowatych, np. biedrzeńców. Dzięki temu, że wymienione rośliny są również pionierskimi na wysypiskach gruzu, przy ruinach i innych porzuconych przez człowieka miejscach, motyle te pojawiają się także na takich obiektach, a tych wbrew pozorom nie brakuje wokół Puszczy Białowieskiej. Motyle te prócz spijania nektaru lubią przysiadać na ziemi, gdzie pobierają trąbką wodę.

Z powodzeniem zatem możecie napotkać tego pięknego, choć niedużego motyla zarówno w głębi lasu, jak i poza zwartym drzewostanem Puszczy, również pomiędzy zabudowaniami.

Cykl: "Wędrują po Puszczy". Autor: Artur Hampel